[Review Sách] “Án Mạng Trên Sông Nile”: Một Cuộc Chiến Của Tình, Tiền Và Tham Vọng

Án mạng trên sông Nile là một cuốn tiểu thuyết trinh thám kinh điển của nữ nhà văn Agatha Christie vào thế kỷ 20. Bà là tác giả nổi tiếng với 66 cuốn tiểu thuyết với 33 cuốn sách trinh thám xoay quanh hai thám tử nổi tiếng là ngài Hercule Poirot và bà Maple. Vừa hay, Án mạng trên sông Nile là một trong 10 các cuốn sách được đánh giá cao nhất trong bộ truyện lừng danh gồm 33 cuốn của bà. Cuốn sách này cũng đã từng được chuyển thể thành phim và là nguồn cảm hứng của nhiều tác phẩm từ những nhà văn trẻ khác như Robin Stevens. Câu chuyện này xoay quanh lòng tham không đáy và đó cũng là ngọn nguồn của mọi rắc rối. Tất nhiên, món ‘đặc sản’ là những cú twist siêu khó đoán của nữ tác giả cũng góp phần tạo nên dấu ấn khó phai của cuốn sách này. 

1. Cô gái với mọi thứ lấy được bằng tiền:

  If a girl’s as rich as that, she has no right to be a good-looker as well. And she is a good-looker… Got everything. Doesn’t seem fair.

Xuyên suốt phần đầu của cuốn sách, câu ‘she got everything’ (cô ấy có tất cả mọi thứ) là câu nói được dùng nhiều nhất để tả Linnet. Cô là cháu ngoại của một nhà tỉ phú và là con gái duy nhất của một đại gia khét tiếng. Nghe đến đây, chắc hẳn ai cũng hiểu rằng cô ấy được thừa hưởng một khối tài sản kếch sù đến như nào. Và chính thế, tổng những thứ mà cô được thừa kế có thể tính bằng hàng nghìn triệu. Cô đang trong quá trình tu sửa một vùng đất nhỏ có tên là Wode Hall cho riêng mình và tin đồn vây lấy cô về một hôn ước trong tương lai gần với cậu ấm của nhà Windlesham, người được thừa kế cả một vùng Charltonbury danh giá. Chỉ cần một cái gật đầu của Linnet, cô sẽ lên làm bà chủ của Charltonbury nhưng…..

It must be – rather wonderful- to feel like that …

Thứ duy nhất cô thiếu là tình yêu. Cô không yêu Charles Widdersham. Cô ghen tị với người bạn thân của mình -Jackie- khi Jackie có thể tìm được một ý trung nhân của đời mình, người mà cô có thể chết vì…Cô tin rằng cảm giác có thể chết vì một người nào đó chắc hẳn sẽ rất tuyệt. Cô khao khát có một tình yêu như Jackie. Và cho đến khi cô gặp vị hôn phu của cô bạn thân, Simon Doyle, cô lại khao khát có được trái tim anh ta. Như một lẽ thường đã hằn sâu trong suy nghĩ, cô phải có được những thứ mà cô mong muốn…..

‘Linnet Ridgement, can you look at me in the face and tell me of any occasion on which you’ve failed to do exactly as you wanted?’

Dù có được tất cả mọi thứ là thế nhưng Linnet luôn không hài lòng với những gì mình có. Cô không muốn chỉ yên phận làm bà Windlesham và cưới ngài Windersham – người mà cô không yêu. Theo xã hội ngày xưa làm vợ của một gia đình giàu có như thế cũng có nghĩa là phải theo họ chồng, nghe lời chồng và vì một họ chỉ có quyền quản một mảnh đất, làm  bà chủ của Charltonbury cũng đồng nghĩa với việc Linnet phải từ bỏ Wode Hall, vùng đất mà cô dày công sửa sang. Làm bà chủ của Charltonbury cũng có nghĩa là   kha khá tài sản của cô sẽ trở thành một món hồi môn nhỏ rót thêm vào số tài sản khổng lồ vốn có của nhà Windersham. Vốn những định kiến của xã hội xưa đã không công bằng là thế nhưng Linnet đã có khá khá nhiều so với những người khác – cô có tất cả những gì có thể mua được bằng tiền và dù các truyền thống của xã hội xưa có ra sao thì ngài Charles Widdersham cũng yêu cô hết lòng và sẽ không lạ gì nếu cô được chiều chuộng sau khi về nhà chồng. Nhưng không. Linnet không muốn vậy, cô vừa muốn giữ khối tài sản kếch xù và vùng đất mang quyền sở hữu của mình cũng như là tìm được tình yêu đích thực của đời mình cả kể điều đó nghĩa là cô phải cướp vị hôn thê mà bạn thân cô thề sống thề chết phải cưới. Rồi việc gì phải đến cũng đã đến. Lòng tham vọng của Linnet đã phải trả giá.

2. Chuyến tàu định mệnh:

‘I’ll never forget this trip as long as I live. Three deaths… It’s just like living a nightmare,’

Một chuyến tàu thoạt nhìn thì đầy sự ngẫu nhiên nhưng sự thật lại chẳng đơn giản đến thế. Hầu hết mọi người trong tàu đều tụ tập tại đây khi biết tin Linnet và chồng – Simon Dolye, người từng là hôn phu của Jacqueline – sẽ tận hưởng một tuần trăng mật ngọt ngào trên chuyến tàu chạy dọc sông Nile này. Và trùng hợp thay, đây cũng chính là chuyến tàu mà Poirot chọn để tận hưởng những ngày nghỉ ngắn ngủi của mình. Và rồi..

Cô ấy đã chết. Chết một cách đau đớn khi bị bắn thẳng vào hộp sọ trong đêm, khi cô vẫn đang say giấc nồng. Vậy ai trong chuyến tàu đầy kẻ thù đã giết  Linnet một cách máu lạnh như vậy. Là Andrew Pennington – người tay hòm chìa khoá của nhà Ridgement chăng? Bởi lẽ sau khi hay tin Linnet vừa kết hôn, ông đã vội chạy tới đây với một mục đích mờ ám và che dấu sự mờ ám đó bằng cách nói cho cô gái đây chỉ là một sự tình cờ. Có phải vì cô quá cẩn thận khi ký giấy tờ mà điều đó lại trở thành động cơ để Pennington giết Linnet và sau đó dễ dàng xử lý người chồng gà mờ trong công việc mà sẽ thừa kế toàn bộ tài sản của cô? Hay là bà Van Schuyler, người mà sở hữu một trong những món đã được đánh giá là hung khí? Còn Tim Allerton, người đang nhăm nhe chiếc vòng kim cương giá trị triệu đô của Linnet thì sao?  Fleetwood nữa, người mà từng có hôn ước với người hầu nữ của Linnet nhưng sau khi bị Linnet phát hiện ra rằng ông đã có vợ để rồi cô hầu nữ của Linnet đơn phương huỷ hôn, ông có muốn giết cô với mục đích trả thù không? Hơn nữa, trùng hợp làm sao, Jacqueline (Jackie), cô bạn thân mà đã bị Linnet cướp hôn phu cũng đang ở trên tàu. Vậy ai là người đã làm điều này? Trước khi màn sương bao vây sự thật được hé mở, 2 cái chết nữa lần lượt ập đến, đều với một mục đích là bịt miệng. Vụ án nom thì như một khoảnh khắc mà hung thủ chớp lấy thời cơ một cách thần kỳ nhưng thực thì chẳng phải vậy mà thay vào đó là một vụ án được tính toán kỹ càng tới từng chi tiết dù là nhỏ nhất. Poirot, lại một lần nữa phải dùng tới bộ não tài ba của mình để tìm đường qua một mê cung đầy rắc rối. 

3. Ý tưởng mạnh mẽ về tình yêu mất lý trí và lòng tham:

 ‘Love can be a very frightening thing.’

Jacqueline de Bellfort, một cô gái thông minh, tốt bụng vẽ nên một câu chuyện tình như mơ với chàng trai ấm áp Simon Doyle và sắp sửa tiến tới đám cưới. Thế nhưng, sau khi chuyển tới Wode Hall để nhờ Linnet giúp xin việc cho Simon – người vừa bị cắt việc dưới ảnh hưởng của cuộc đại suy thoái về kinh tế (the great depression)- cả hai đã bị cuốn vào một kế hoạch tình, tiền. Khi Linnet vô tình yêu Simon từ cái bắt tay đầu tiên và muốn quyến rũ anh, Simon đã nhận ra cơ hội của bản thân và một kế hoạch đã được nhẩm tính kỹ lưỡng. Anh đã ‘bỏ’ Jackie để theo Linnet, điều mà thoạt nhìn thì ai cũng nghĩ là đương nhiên. Jacqueline, đau lòng khi mất đi người quan trọng nhất với mình, bắt đầu theo sát đôi vợ chồng mới cưới – Linnet và Simon- tới từng chỗ họ đi. Vốn là một cô gái mà được Poirot liên tục nhận xét là có tài năng và triển vọng, cô bỏ hết mọi lí trí để đuổi theo họ trong tiếng gọi của tình, tiền và sự trả thù. 

4. Câu hỏi về mặt pháp lý luôn thường trực trong những câu chuyện trinh thám của bà Christie:

‘You will consent to my little arrangement, yes?’ Poirot pleaded. ‘It is irregular – I know it is irregular, yes – but I have high regard of human happiness’

Ở đây, Poirot đã xem nhẹ về vụ cướp nghìn đô liên quan tới cái vòng kim cương của Linnet (một vụ án riêng biệt so với vụ án mạng của nữ tỷ phú này) và thay vào đó xem trọng sự hạnh phúc và vui vẻ của con người hơn. Đúng, những người biết sửa sai thì nên được cho một cơ hội để làm lại. Tuy nhiên, vậy thì luật pháp ở đâu? Không hình phạt nào đã được đặt ra mà đơn giản chỉ là trả lại đồ đã lấy. Người này có thể ngồi lên những số tiền kiếm được từ các thương vụ trong quá khứ mà tiếp tục sống hạnh phúc. Đây là một tình tiết khá gây tranh cãi trong những cuốn tiểu thuyết của bà Agatha, dù điều đó có hợp tình hợp lý đến mấy thì tôi tin cũng nên để luật pháp quyết định. Nếu thật sự con người của họ tốt đến thế, có thể quay đầu nhanh đến vậy, tại sao họ lại dấn thân vào ngay từ đầu. Theo tôi, ở đây, lí do làm ăn cướp cho vui có thể là quá hời hợt và đặt một dấu chấm hỏi lớn liên quan tới luật pháp và công lý. 

5. Cách viết thú vị qua ngôi người kể chuyện

Án mạng trên sông Nile là một cuốn sách được viết với ngôi người kể chuyện am hiểu tất cả mọi thứ (omnicious narrator). Dù không viết từ lời của một nhân vật nào nhưng người kể lại biết tường tận tất cả những cảm xúc cá nhân của từng nhân vật và khai thác rất kỹ lưỡng vào điều này. Bối cảnh được thay đổi liên tục và mạch chuyện chính được đưa tới cho đọc giả qua nhiều góc nhìn từ các nhân vật khác nhau. Phần mở đầu câu chuyện là về những bài báo xoay quanh Linnet, những lời tán ngẫu của mấy ông bạn nhậu tại quán bar về hôn sự của cô và Widdersham. Sau đó, thông tin này như được làm rõ qua một cuộc trò chuyện giữa Linnet và một người bạn của cô. Tin cô kết hôn cũng vậy, nó không được viết từ góc nhìn của cô mà lại là qua một bức thư mà cô gửi cho ngài Pennington. Bà Agatha đảm bảo được rằng mạch chuyện vẫn được diễn ra một cách liền mạch trong khi cùng lúc xen vào những đoạn giới thiệu về những nhân vật mới để tăng thêm kịch tính về cuộc chạm trán ‘ngẫu nhiên’ tại chiếc tàu trên sông Nile. 

6. Kết cục:

‘A fool’s game, and we’ve lost. That’s all.’

Dù vậy, cái kết của câu chuyện cũng được xem là khá trọn vẹn dù cũng không kém phần bi thương. Những con người quá luỵ tình và tham vọng (ở đây nói về tiền bạc) đã phải trả cái giá xứng đáng và những con người đáng có được hạnh phúc thì đã có nó. Trong truyện, bà Agatha đã khéo léo lồng ghép thêm hai cặp đôi – được xem như là một cách để mang lại hạnh phúc tới những con người đã sống một cuộc sống khá khiêm tốn và không kém phần đau buồn. Dù vậy, vì đây là một câu chuyện trinh thám nên những chi tiết lãng mạn khá mờ nhạt, chưa được phát triển hết ý và hơi không cần thiết nhưng nó cũng phần nào làm trọn vẹn hơn kết truyện. 

Review chi tiết bởi: Khuê Anh Hoàng – Bookademy

Hình ảnh: Khuê Anh Hoàng – Bookademy và sưu tầm

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy – Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ “Tên tác giả – Bookademy.” Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.